Chỉ Số CA 19-9 Dấu Ấn Ung Thư Tuyến Tụy

1/ Tổng quan

Ung thư tụy là khối u ác tính xuất phát từ tế bào biểu mô tuyến tụy. Tại Việt Nam, hơn 80% trường hợp ung thư tụy khi được chẩn đoán đã ở giai đoạn không đủ điều kiện để phẫu thuật hoặc đã di căn. Tỷ lệ sống thêm sau 5 năm của ung thư tụy là rất thấp chỉ đạt khoảng 4%. Còn theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ung thư tụy (ung thư tụy ngoại tiết chiếm 95%) là loại ung thư phổ biến thứ 12 trên thế giới và là nguyên nhân đứng thứ 7 gây tử vong do ung thư. Giai đoạn đầu của ung thư tụy thường không biểu hiện triệu chứng nên rất khó chẩn đoán.

CA 19-9 là một kháng nguyên carbohydrate, được tạo ra bởi tế bào ung thư hoặc tế bào bình thường để phản ứng lại ung thư. Kể từ năm 1983 sau khi tìm được phương pháp đo mức CA 19-9, nó đã nhanh chóng trở thành chất chỉ điểm khối u được nghiên cứu và sử dụng nhiều nhất cho ung thư biểu mô tuyến tụy (PDAC).

Từ đó có thể thấy xét nghiệm CA 19-9 với độ nhạy khả quan (79–81% ở bệnh nhân có triệu chứng) và còn được xem như là một dấu ấn đầu tiên của ung thư tụy (TUMOR MARKERS). Như vậy có thể thấy được vai trò của CA 19-9 rất quan trọng trong chẩn đoán sớm ung thư tuyến tụy hay cải thiện tiên lượng sống cho bệnh nhân. 

2/ Chỉ định

Trong ung thư tuyến tụy, CA 19-9 dùng để: 

• Sử dụng như một chất chỉ điểm hỗ trợ chẩn đoán ung thư.
• Theo dõi giai đoạn và tiến triển khối u.
• Đưa ra tiên lượng, nhất là trước và sau khi phẫu thuật.
• Kiểm tra đáp ứng điều trị.
• Kiểm tra ung thư tái phát.

3/ Qui trình

Xét nghiệm CA 19-9 được thực hiện tương tự như những xét nghiệm máu thông thường khác. Việc lấy mẫu chỉ mất vài phút, không cần hạn chế việc ăn uống trước khi thử nghiệm. Đây là một xét nghiệm dễ thực hiện, an toàn do chỉ cần lấy mẫu tĩnh mạch ngoại biên.

4/ Ý nghĩa kết quả 

Kết quả xét nghiệm CA 19-9 là chất chỉ điểm khối u hữu hiệu để tầm soát và chẩn đoán ung thư biểu mô tuyến tụy. 

Bởi vì CA 19-9 không đặc hiệu cho riêng ung thư tụy, nên kết quả xét nghiệm cần được giải thích cùng hỏi bệnh, chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm máu khác. Trong đó, CEA là một chất chỉ điểm khối u được sử dụng phổ biến chỉ sau CA 19-9 trong chẩn đoán và quản lý bệnh nhân ung thư tuyến tụy.

Xét nghiệm CA 19-9 có ý nghĩa trong việc phân biệt ung thư và các bệnh tuyến tụy khác. Giá trị trung bình của CA 19-9 cao hơn nhiều so với ngưỡng 39 U/ml đối với khối u ác tính, trong khi hầu hết các tình trạng lành tính có giá trị trung bình CA 19-9 dưới 39 U/ml. Mức cao nhất của CA 19-9 thường thấy nhất trong ung thư tuyến tụy giai đoạn cuối.

Tại Bệnh viện Đa khoa Hoàng Tuấn việc khám, xét nghiệm CA 19-9 cũng như xét nghiệm các dấu ấn ung thư khác được thực hiện đơn giản bằng lấy máu tĩnh mạch ngoại biên, giúp ích lớn trong chẩn đoán và điều trị cho nhiều bệnh nhân ung thư tụy nói riêng và các bệnh ung thư khác nói chung.

Được phục vụ quý khách là vinh dự của chúng tôi !

Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Hoàng Tuấn